Türkiye’de en son 50 yıl önce görülen şap hastalığı, bu yıl yeniden ortaya çıkarak büyükbaş hayvancılığı büyük ölçüde etkiledi. Hastalık, özellikle hayvan varlığının yoğun olduğu Kars ve Ardahan’da ölümlere ve ciddi ekonomik kayıplara yol açtı.
Verilere göre şap, hayvan kayıplarında yüzde 1 ile yüzde 3 oranında etkili oldu. Sektör temsilcileri, hastalığın bugünlerde etkisini giderek kaybettiğini ve en zor dönemin geride kaldığını belirtti.
Dünya Gazetesi’nin haberine göe, Kars Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Eren Alp, ilk dönemlerde yoğun seyreden salgının kontrol altına alınmaya başladığını söyledi. Alp, Tarım İl Müdürlüğü’nün yürüttüğü aşı programı ve aşılama çalışmalarının hastalığın yayılmasını önlemede kritik rol oynadığını vurguladı. Şap virüsünün tehlikesine dikkat çeken Alp, “Şap hastalığı saatte 80 kilometre hızla yayılabilen bir virüs. Uçarak hareket edebiliyor ve 5 gün boyunca havada asılı kalabiliyor” dedi.
KURBAN BAYRAMI ETKİLİ OLDU
Hastalığın ülkeye girişinin Kurban Bayramı arifesine denk gelmesinin yayılmada en büyük handikap olduğunu ifade eden Alp, “O dönemde kurbanlıklar yola çıkmıştı, pazarlar kurulmuştu. Artık Bakanlığın yapabilecek bir şey yoktu. Bu da haliyle hastalığın tüm ülkeye yayılma hızını artırdı. Kars’ta yayılma, Ankara’ya giden bir kurbancının hayvanlarını geri getirmesiyle başladı” diye konuştu. Alp, Kars’ta hastalığın şu an yüzde 70 seviyelerinde olduğunu ve etkisinin giderek azaldığını iletti.
‘TÜRKİYE DÜNYADA HAYVAN VARLIĞINDA DÖRDÜNCÜ SIRADA’
Bölgedeki sorunları geçtiğimiz günlerde Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı’na ilettiklerini belirten Alp, üreticinin mağduriyetini paylaştıklarını söyledi. “Üreticiyi rahatlatacak adım, banka ve kooperatif borçlarının belirli bir süre ertelenmesi” diyen Alp, borçların en az 6 ay, tercihen 1 yıl ertelenmesini talep ettiklerini aktardı. Özellikle hayvan kayıplarının küçük aile işletmelerini zorladığını ifade eden Alp, “Vatandaşın en azından hayvanların satışa gelme süresi kadar desteğe ihtiyacı var” dedi. Kars’ta şu an hayvan pazarının kapalı olduğunu ancak diğer illere sevklerde sorun yaşanmadığını belirten Alp, “Kars, Türkiye’de hayvan varlığında birinci, dünyada ise dördüncü sırada” bilgisini paylaştı.
Söz konusu şap hastalığı varyantının 50 yıl önce Türkiye’de görüldüğünü hatırlatan Alp, hastalığın 40-43 farklı kolu bulunduğunu belirterek, ilacın ortak bir dozda birleştirilmesinin önemine dikkat çekti.
‘KREDİ VERİLSİN, BORÇLAR ERTELENSİN’
Ardahan’da hastalığın etkisinin yavaşladığını ve en zor dönemin aşıldığını belirten Ardahan Ziraat Odası Genel Sekreteri Sedat Sural, üreticinin şu anki en öncelikli talebinin borçlarının ertelenmesi olduğunu söyledi. Sural, en az 2-3 yıl düşük faizli kredi verilmesinin bölge için kritik olduğunu vurgulayarak, “Çiftçilerimize hayvan alımı için yeni kredi imkanları sağlanmalı. Bu krediler, telef olan hayvanların yerine hayvan alınabilmesi, işletmelerin tekrar aktif hale gelmesi ve üretimin devam edebilmesi için şart” dedi. Sural ayrıca, özellikle Kars, Ardahan ve Iğdır’da hastalığın TARSİM tarafından tazmin kapsamına alınmasını istedi.
