“`html
2025 yılına dair genel af ihtimali, infaz düzenlemesi ve denetimli serbestlik umutları, kamuoyunda merakla takip ediliyor. Özellikle 10. Yargı Paketi’nin detayları ışığında bu beklentiler daha da arttı. Son günlerde TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, genel af konusuyla ilgili olarak, “Gündemimizde af gibi bir konu yok” açıklamasında bulunmuştu. Ancak, kısmi veya genel af ile ilgili son değerlendirme Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan geldi. Bakan Tunç, af iddialarına net bir cevap vererek, bu konunun mevcut gündemlerinde olmadığını belirtti. Ayrıca, 10. Yargı Paketi’nde tutuklama yasağının 2 yıllık sınırını korurken, 2 yılın altındaki suçlar için hâkimlere takdir yetkisi sunulduğunu ifade etti. Hâkimler, suç işleme eğilimini göz önünde bulundurarak 2 yıl altındaki cezalar için tutuklama kararı verebilecek. Bu durumda 1 ay ceza almış bir kişi bile cezasını cezaevinde geçirecek. Peki, af konusunda son durum ne? İşte detaylar.
GENEL AF OLACAK MI?
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, gazetecilerle bir toplantı yaparak, Covid izni dışında bir genel af düzenlemesinin gündemde olmadığını belirtti. Tunç, “Hasta hükümlüler için cezaevinde ölmesin, bu haklara aykırı bir durum.” diyerek konuyla ilgili görüşünü açıkladı. 2020’deki Covid-19 sürecinde serbest bırakılan bazı mahkumların durumu hakkında ise, “Covid sürecinin devam etmesi nedeniyle, koşullu salıverilmesine 5 yıl kalanların dışarıda yaşamlarına devam etmesine dair düzenlemeler yapıldı.” ifadelerini kullandı. Bu kapsamda, önceki düzenlemelerden yaklaşık 100 bin kişinin faydalandığı belirtildi. Ancak, mevcut düzenlemeden yararlanamayanların talepleri ise dikkate alınacak; ancak genel af konusunda net bir ifade verilmedi.
MÜKERRİR SUÇLULARA DESTEK
Adalet Bakanı Tunç, cezaevlerinde mükerrir durumdaki mahkumlarla ilgili düzenlemelere de dikkat çekti. Basit suçlar işleyen ve ilk kez mahkum olanlar, cezasının yarısını cezaevinde geçirecek. Tekrar suç işlemesi halinde, bu süre 2/3 olarak düzenlenecek. Ancak, terör ve cinsel suçlarla ilgili olan ciddi suçlular için bu durum farklılık gösterecektir. Uygulamada, basit suç işleyenlerin ceza süresiyle ilgili yapılacak değişikliklere dair gelen birçok talep üzerine, TBMM’den düzenleme bekleniyor.
55 MADDELİK YARGI PAKETİ HAZIRLANIYOR
Hürriyet Yazarı Oya Armutçu, 10. Yargı Paketi’ni ele aldı. Kaynaklardan edinilen bilgilere göre, yeni taslak paket tamamlandı ve ilgili bakanlıklara gönderildi, görüş işlemine açıldı. Önümüzdeki günlerde TBMM’ye sunulması bekleniyor. Bu pakette, 14 ayrı kanunda değişiklikler yapılıyor ve toplamda 55 maddeden oluşuyor.
CEZANIN 1/5’İ YATILACAK
Yeni düzenlemeye göre, hükümlülerin denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için cezaevinde geçirmeleri gereken süre, cezanın en az 1/5’ine indirilecektir. Örneğin, 1 yıl ceza alan bir mahkum en az 2.5 ay, 6 ay ceza alan bir kişi ise 1 ay, 3 ay ceza alanlar 18 gün, 1 ay ceza alanlar ise 6 gün cezaevinde kalacak.
HAPİS ALAN HERKES İÇİN GEREKEN UYGULAMA
1 yıllık denetimli serbestlik süresinde herhangi bir değişiklik olmayacak, ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vurguladığı gibi, ceza alan her mahkumun, aldığı ceza ile orantılı bir süreyi cezaevinde geçirmesi gerekecek. Bu, 1 ay hapis cezası alanların bile mutlaka cezaevine girmesini sağlayacak. Böylece toplumda cezasızlık hissi ortadan kaldırılacak.
HALK İÇİN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
Tutuklama yasağı, 2 yıllık süreyle korunacak. 2 yıl altındaki suçlar için hâkim, genel olarak tutuklama kararı vermeyecek. Ancak, hâkimlere bu konuda yeni bir takdir yetkisi tanınmış durumda. Şüphelinin suç işleme eğilimi, suçun işleniş şekli ve kamu düzenine etkisi gibi durumlar, hâkimin tutuklama kararı almasına olanak sağlayacak.
CEZA ALT SINIRLARI YÜKSELTİLECEK
Trafik suçları, genel güvenliğin tehlikeye atılması, meskun alanlarda silahlı saldırılar ve bilişim suçları gibi konularda ceza miktarları yeniden değerlendiriliyor. Bu suçlarla ilgili cezaların alt sınırları artırılmaya çalışılacak. Özellikle, trafik suçlarında ehliyetlerin el konulma süreleri uzatılacak ve telefon dolandırıcılığı gibi eylemlere yönelik yaptırımlar ağırlaştırılacak.
KISMİ AF ÜZERİNE ÇALIŞMALAR
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “100 yıl affı” ve “genel af” tartışmalarını kesin bir dille sona erdirdi. Ancak, yoğun cezaevlerinin yükünü hafifletecek bir “kısmi af” üzerine çalışma yapılıyor. Bu düzenleme, COVID-19 döneminde uygulanan açık cezaevindeki mahkumların, kalan cezalarını denetimli serbestlik ile dışarıda tamamlamasını sağlayacak şekilde genişletilecek.
DENETİMLİ SERBESTLİK KURAL KÖTÜ DURUMU
Yeni yargı paketinin TBMM görüşmeleri sırasında, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işleyip cezası kesinleşmemiş olanların kalan cezalarını denetimli serbestlik ile tamamlamalarına olanak tanıyan bir önerge hazırlanması planlanıyor. Böylece, 5 yıl veya daha az süre kalan mahkumların denetimli serbestlikle salıverilmesi sağlanacak. Önceki düzenlemeden sadece cezası kesinleşenler faydalanmıştı, bu da eşitlik prensibine aykırı olarak değerlendirildi. Bu yeni düzenleme ile suçun işlediği tarih esas alınacak.
MECLİS’TE UZLAŞI ARANACAK
İYİ Parti, benzer bir konuda kanun teklifi sunmuş durumda. Bakanlık kaynakları, TBMM’de yapılacak görüşmeler sırasında partiler arasında bir uzlaşma sağlanması durumunda, önerge ile ilgili ortak imza atılabileceği konusunda bilgi verdiler. 10. Yargı Paketi ile ilgili gelişmeler için gözler artık Meclis’te.
“`
